6. Nawigacja z kompasem

Kompas jest elementem głównym, całego systemu, jednak nie jedynym. Nawigacja przy pomocy kompasu stosowana jest wszędzie tam, gdzie nawigacja naturalna jest niemożliwa np.

• w trakcie pływania w toni, kiedy płyniemy na lub z nurkowania do brzegu lub łodzi a nie chcemy płynąć po powierzchni,
• kiedy dno jest płaskie, pozbawione charakterystycznych punktów.

Mam nadzieję, że zapoznałeś się z rodzajami oraz budową kompasów, potrafisz również prawidłowo ocenić odległość. Teraz czas na trochę teorii dotyczącej nawigacji z kompasem.

Trzymanie kompasu.

Kompas może być umieszczony w konsoli, na nadgarstku, trzymany w wyciągniętych rękach. Niezależnie od tego, gdzie jest umieszczony, obowiązują dwie proste zasady:

1. kompas trzymany musi był poziomo, inaczej będzie się "zawieszał" i błędnie wskazywał kierunek (tak na prawdę wcale nie będzie wskazywał kierunku, bo gdzie się nie obrócimy, wskazania będą takie same).
2. linia kierunkowa musi dokładnie wskazywać kierunek płynięcia, być równoległa do pionowej płaszczyzny przechodzącej przez oś naszego ciała. Niespełnienie tego warunku spowoduje, powstanie błędu, który będzie owocował zmiana kursu, nie trafimy w cel, nastąpi pewne przesunięcie, tym większe im odległość do przepłynięcia jest większa.

Na kompas możemy patrzyć od góry lub z boku od strony okienka.

1. Jeżeli patrzymy od góry to musimy patrzyć prostopadle w stosunku do tarczy z igła magnetyczna (a tarcza ma być poziomo). Kąt jakim płyniemy odczytamy na ruchomym pierścieniu
2. Jeżeli patrzymy w okienko, widzimy tarczę z igłą magnetyczna, łatwo można ocenić czy jest ona poziomo. Na okienku umieszczona jest linia kierunkowa, wskazująca kurs jakim płyniemy, kurs odczytamy na tarczy z podziałką, igła magnetyczna nie będzie widoczna. Taka metoda obserwacji kompasu pozwala na maksymalne odsunięcie go od stalowych elementów ekwipunku nurkowego, co jest bardzo korzystne, na poprawę precyzji nawigacji. Kompas najlepiej trzymać w wyciągniętych rękach, lub na specjalnej konsoli (deseczka, na której oprócz kompasu umieszczony jest głębokościomierz a w modelach super lux również miernik przepłyniętego dystansu).

Ustawienie kompasu

Najłatwiej znaleźć właściwy kierunek opłynięci patrząc na kompas od góry. Jeżeli nasz kurs to 300 stopni to, należy tak obrócić ruchomy pierścień aby linia kierunkowa wskazywała 300 stopni. Teraz trzymając kompas obracamy się tak długo, aż igła magnetyczna znajdzie się na środku szczerbinki. Linia kierunkowa wskaże kierunek płynięcia.

Płynąc bardzo długi odcinek (więcej jak 10min), lub kiedy zależy nam aby dokładnie trafić w cel, proponuję patrzyć w okienko kompasu, a nie na szczerbinkę od góry. Płynąc widzimy dokładnie , każdą odchyłkę od wyznaczonego kursu. Oscylacje 5-10° są zupełnie naturalne i nie ma co przesadnie z nimi walczyć. Odejście od właściwego kursu powinno być korygowane, tzn. jeżeli np. skręcimy w prawo o 20° to następnie należy skręcić 20° w lewo od kursu właściwego. Czasy korekty w prawo jak i w lewo powinny być równe. Wszelkie korekty kursu powinny być bardzo łagodne, zmiany kursu o więcej jak 20° świadczą o problemach z utrzymaniem kierunku płynięcia i nie pozwolą bezbłędnie trafić w cel. Trening jest najlepszym sposobem na wszystkie problemy.

Problemy z nawigacją, wynikają często z powodu niewłaściwej pływalność, jeżeli pływasz w górę i w dół, ciągle używasz inflatora płynąc w poziomie to proponuję poćwicz swoją pływalność.

Nawigacja tam i z powrotem

Znalezienie kursu powrotnego jest banalnie proste, wskazuje go drugi koniec linii kierunkowe, dla kursy 300 stopni możemy odczytać wartość 120 stopni. Nie trzeba nic liczyć, wystarczy odczytać wartość. Matematycznie kurs przeciwny to kurs przesunięty w stosunku do kursu pierwotnego o 180 stopni.

Kiedy znamy kurs powrotny należy obrócić ruchomy pierścień tak, aby linia kierunkowa wskazywała 120 stopni i obracamy się tak długo, aż igła magnetyczna znajdzie się na środku szczerbinki (to my się obracamy, a ni tylko kompas). Teraz możemy już wracać utrzymując igłę magnetyczną na środku szczerbinki.

Nawigacja po kwadracie

Nawigacja po kwadracie to następny etap wtajemniczenia, jednak nie jest to specjalnie trudne. Podobnie jak przy metodzie pływania tam i z powrotem należy zacząć od określenia nowego kąta. Różnice w kolejnych katach będą wynosiły 90°.

Jeżeli skręcamy w w prawo to ruchomym pierścieniem kręcimy w lewą stronę i analogicznie jeżeli skręcamy w lewo pierścieniem kręcimy w prawo, zawsze przeciwnie do kierunku skrętu.

Czyli jeżeli płyniemy kursem 300° i chcemy skręcić w lewo to pierścieniem kręcimy w prawo o 90°. Nowy kurs to 210° (300-90=210°).

Na następnym zwrocie również skręcamy o 90° w lewo. Nowy kurs to 120°. Pozostanie nam już tylko jeden zwrot lewo, również o 90°. Ostatni kurs to 30°.

Skręcając w prawo, pamiętajmy aby pierścieniem kręcić w lewo. Pierwszy kurs to 300° drugi 30°, trzeci 120°, czwarty 210°.