Ekspozycja

fotografia podwodna

Ekspozycja fotograficzna - to kombinacja ustawienia trzech parametrów, pozwalająca otrzymać poprawnie naświetlone zdjęcie. Na parametry ekspozycji największy wpływ ma oświetlenie obiektu, to fotograf decyduje jak zastosować światło zastane i dodatkowe. Parametry o których mowa to:

  1. Liczba przesłony
  2. Czas naświetlania
  3. Czułość ISO

Liczba przesłony

Przysłona albo przesłona - układ regulujący wielkość otworu, przez który światło wpada do aparatu. Kolejne skoki przysłony na skali powodują 2-krotną zmianę natężenia wpadającego światła Od wartości przysłony zależy też głębia ostrości czyli fragment przestrzeni uchwyconej na zdjęciu, w którym wszystkie elementy są ostre (im mniejszy otwór tym większa głębia). Przeskok o jedną wartość w ciągu przesłon f/1,0; f/1,4; f/1,8; f/2,8; f/4; f/5,6; f/8; f/11; f/16; f/22; f/32 zmniejsza naświetlenie dwukrotnie. Przeskok w stronę wyższych wartości liczbowych przysłony, np. z f/8 do f/11 oznacza zmniejszenie naświetlenia, a w stronę niższych, np. z f/8 do f/5,6 zwiększenie naświetlenia. Im większa jest wartość liczbowa przesłony, tym mniejszy jest otwór, przez który wpada światło do wnętrza aparatu, a więc tym bardziej skąpe naświetlenie materiału światłoczułego w aparacie analogowym czy matrycy w aparacie cyfrowym.

Kupując obiektyw należy zwrócić uwagę w jakim zakresie można regulować w nim wartość przesłony. Wiele obecnie produkowanych kompaktów cyfrowych ma bardzo mały zakres od f/3,5 do f/8. Należy zwrócić uwagę na maksymalna jasność obiektywu. Obiektyw, który nie zatrzymuje w ogóle światła, ma wartość f/1.0, takich obiektywów praktycznie nie ma. Bardzo jasne obiektywy posiadają minimalną wartość w granicach f/1,4 i f/1,8. Przeciętne wartości to f/2,8; f/3,5. Minimalną wartością jasności powyżej f5,6 charakteryzują się obiektywy o małej jasności. Maksymalna wartość przesłony to mniej ważny parametr, jednak nie w makrofotografii, tu wszystkie obiektywy posiadają możliwość ustawienia przesłony f22 lub f32.

Czas naświetlania

czasu naświetlania również zmienia warunki ekspozycji. Czasy naświetlania są tak ustawione, że każdy kolejny zmniejsza lub zwiększa naświetlenie dwukrotnie. Jest to w zasadzie oczywiste, że zwiększenie czasu naświetlania dwa razy, zwiększy naświetlenie dwukrotnie. Czas naświetlania podaje się w częściach sekundy i tak mamy czas naświetlania 1/15; 1/30; 1/60; 1/125; 1/250; 1/500 1/1000; 1/2000 sekundy. W dobrych i bardzo dobrych aparatach fotograficznych istnieje również możliwość nastawienia czasu naświetlania nawet do 1/16000 sekundy oraz wydłużenia czasu naświetlania nawet do kilku minut.

Czułość ISO

Czułości emulsję lub matrycy w aparacie cyfrowym wyrażona w ISO. Czułość 100 ISO jest najbardziej popularna w fotografii małoobrazkowej, jest to mała czułość. Film o dużej czułości to 400 lub 800 ISO. Aparaty cyfrowe pozwalają ustawić czułość na 50, 100, 200, 400 ISO a te z najwyższej półki na 800, 1600 ISO i więcej. Ustawiając ten parametr należy pamiętać, ze zwiększenie czułości powoduje zwiększenie szumów na zdjęciu, a co za tym idzie pogorszenie jakości całego zdjęcia. Generalnie polecam stosowanie czułości nie większych niż 100 ISO.

Jak ustawić ekspozycję aparatu?

Obecnie większość aparatów fotograficznych posiada wbudowany światłomierz, podwajając łatwo dobrać odpowiednie parametry ekspozycji. Funkcja automatycznej ekspozycji zwalnia fotografa z obowiązku dobierania ustawień ręcznie. Stosowana jest bardzo często przez przez fotografów amatorów, profesjonaliści również nią nie gardzą. Do dyspozycji mamy również możliwość ustawienia:

W ramach prawidłowej ekspozycji, fotograf może żonglować wszystkimi parametrami ekspozycji otrzymując za każdym razem taki sam stopień naświetlenia zdjęcia, ale zupełnie inną efekt. Zmiana liczby przesłony wpłynie na zmianę głębi ostrości, czas naświetlania wpłynie na sposób pokazania ruchu, jednak zbyt długi czas naświetlania może doprowadzić do powstania nieostrych zdjęć.

Fotografia artystyczna polega na takim ustawieniu warunków ekspozycji aby zdjęcie oddawało odczucia artysty a nie wierny wygląd fotografowanej sceny.