Historia nurkowania

w polsce


Dział bardzo ciekawy, na początek ogólna historia kontaktu człowieka z nurkowaniem. Naprawdę sporo informacji o początkach nurkowania sięgających w czasy przed naszą erą.

Myślę, że mało kto wie, że w latach budowania dobrobytu (okres PRL-u) sprzęt zachodni, obecnie powszechnie stosowany, był niedostępny. Kwitła więc produkcja rodzima. Zamieszczam więc kawałek z historii rozwoju sprzętu nurkowego w Polsce, pod hasłem "Historia Polskiego Nurkowania". Obecnie automaty oddechowe typu Kajman, Mors, Elf nie są używane, czasami można spotkać Orkan albo Mantę.

Historia Polskiego Nurkowania

zestaw butlowy P-22 i automat Kajman

Nurkowanie cały czas ulega zmianie. Zmienia się sprzęt i technika nurkowania. Czasy zakładania maski na czoło, bezpowrotnie minęły. Nawet teoria ulega zmianie, np. powstają coraz lepsze modele dekompresyjne.

Podwodny świat jest dostępny dla coraz większej grupy osób. Dzieje się tak za sprawą sprzętu, który jest niezawodny. Przypomnę, że w drugiej połowie lat osiemdziesiątych królował zestaw powietrzny składający się z automatu oddechowego produkcji Polskiej typu Kajman oraz zestawu butlowego P-22 z manometrem i rezerwą (zdjęcie obok). Teraz pewnie część nurków spyta co to rezerwa?

Rozwój nurkowania w Polsce ma swoją długa historię. Będę się starł zamieszczać wszelkie ciekawe materiały związane z tym tematem.

Myślę że mało kto wie że w latach budowania dobrobytu (okres PRL-u) sprzęt zachodni, obecnie powszechnie stosowany, był niedostępny. Kwitła więc produkcja rodzima. Poniżej zamieszczam opisy automatów produkowanych w Polsce.

Foka pływalność regulowana była oddechem

przed wejściem do wody

Obok na zdjęciu grupa przygotowuje się do wejścia pod wodę. Brak rękawic i butów to nie przypadek. Tego sprzętu po prostu nie było. Nurek ma być twardy a nie "miętki".

Nurkowania były krótsze bo wiadomo, nawet twardziel nie jest w stanie wytrzymać długo w wodzie o temp 4C.

Foka to skafander suchy, kupowany od wojska podobnie jak reszta sprzętu. Do ubrania Foki niezbędna była pomoc dwóch osób. Jako że skafander nie miał zamka do skafandra wchodziło się przez kryzę szyjną. Pomocnicy potrzebni byli do odpowiedniego rozciągnięcia kryzy. Kaptur z iluminatorem zakładany był na końcu. Całość była łączona i uzyskiwała szczelność dzięki aluminiowej obręczy wkładanej miedzy kaptur a skafander. Sprzęt tego typu służył do robót podwodnych. Alternatywą był skafander klasyczny przedstawiony poniżej. Obecnie prace podwodne są prowadzone w innym sprzęcie. Jakim? Na stronie SuperLite Kirby Morgan można zobaczyć nowoczesny hełm do prac podwodnych.

Nowsze rozwiązanie to Krogulec, wyposażony w gazoszczelny zamek

skafandra typu Foka

typowy kaptur skafandra typu Foka

Chomato i automat Orkan

Chomato i automat Orkan

Płetwonurek w chomącie wyposażonym w dodatkową butlę z powietrzem i z automatem Orkan. Dodatkowa butelka w BCD służyła do napełniania chomąta w sytuacjach awaryjnych. Automat Orkan był bardzo nowoczesne jak na owe czasy. Dwustopniowy, o stopniach rozdzielonych z odciążeniem pierwszego stopnia i wspomaganiem na drugim stopniu. Produkowany był w garażu przez dwójkę gdańskich konstruktorów.

Orkan to bardzo dobre rozwiązanie ale posiadało dwie wady. Największą wadą były gniazda pierwszego stopnia, notorycznie ulęgające uszkodzeniu (przyczyna zły materiał użyty do produkcji), oraz węże średniociśnieniowe posiadające zakończenia skręcane a nie zakuwane co powodowało ze istniała możliwość wyrwania węża z zakończenia.

Skafander klasyczny, jego wygląd nie uległ zmianie prawie od czasów, wynalezienia. Gumowy skafander zakończony stalowym chełmem, balast na klatce piersiowej, plecach i stopach to główne element. Więcej można przeczytać na stronie nurek.

Skafander klasyczny

Skafander klasyczny

Foka, Kajman, P-22

Foka, Kajman, P-22

Zdjęcie z wystawy sprzętu nurkowego z okazji 40 lecia AKP Kraba w 2004r. Butla po lewej stronie zdjęcia to pojedyncza butla z zestawu P-21. Ciśnienie robocze butli 150at, pojemność 8l. Butli o ciśnieniu większym jak 150at nie było.


Muzeum Nurkowania

Muzeum Nurkowania

Muzeum utworzone przy Warszawskim Klubie Płetwonurków znajdującym się przy ul. Grzybowskiej 88 w Warszawie. Muzeum powstało z inicjatywy małżeństwa Kariny i Grzegorza Kowalskich z Warszawskiego Klubu Płetwonurków. Jest jedyną placówką tego typu w Polsce. Otwarcie muzeum 27 lutego 2006 zainaugurowało obchody 50-lecia Warszawskiego Klubu Płetwonurków. Przed odwiedzeniem warto sprawdzić, czy jest otwarte.


Automaty oddechowe produkowane w Polsce

Ogólna charakterystyka automatów oddechowych produkowanych w Polsce. Obecnie nie są produkowane, wyparły je automaty zachodnie.

1) Elf - automat oddechowy dwustopniowy o stopniach rozdzielonych, pierwszy stopień przeciwbieżny nieodciążony (membranowy), drugi stopień współbieżny bez wspomagania (membranowy).

2) Mors - automat oddechowy dwustopniowy o stopniach połączonych, pierwszy stopień przeciwbieżny nieodciążony (membranowy), drugi stopień współbieżny bez wspomagania (membranowy).

3) Kajman - automat oddechowy jednostopniowy, stopień redukcji współbieżny odciążony ze wspomaganiem (membranowy).

4) Marlin (Marin, Manta) - automat oddechowy dwustopniowy o stopniach rozdzielonych, pierwszy stopień współbieżny odciążony (tłokowy), drugi stopień współbieżny ze wspomaganiem (membranowy).

5) Maza - automat oddechowy dwustopniowy o stopniach rozdzielonych, w pierwszym stopniu tłok przepływowy, drugi stopień współbieżny ze wspomaganiem (membranowy).

6) Orkan - automat oddechowy dwustopniowy o stopniach rozdzielonych, pierwszy stopień przeciwbieżny odciążony (membranowy), drugi stopień współbieżny ze wspomaganiem (membranowy). Trzy wyjścia LP i jedno HP.

7) Manta Pro - automat oddechowy dwustopniowy o stopniach rozdzielonych, pierwszy stopień tłokowy (tłok przepływowy), drugi stopień współbieżny ze wspomaganiem (membranowy). Pięć wyjść LP i dwa HP. Pierwszy stopień wzorowany na MK10 firmy Scubapro.

Butle - przekrój przez

Zawór rezerwy zestawu P-22

zawór rezerwy zestawu P-22

rezerwa stosowana w zestawie p-22

Zestaw butlowy P-11

przekrój przez zawór butli P-11

przekrój przez zawór butli P-11

Zestaw butlowy P-22

Zestaw butlowy P-22

przekrój przez łącznik butli P-22

Zestaw butlowy P-22 składa się dodatkowo z noszaka, do którego przymocowane są dwa pasy naramienne o regulowanej długości i jednego brzusznego wyposażonego w klamrę umożliwiającą rozpięcie jedną ręką. Butle połączone są łącznikiem. Między butlami znajdują się pływaki służące do zrekompensowania ujemnej pływalności zestawu butlowego. Napełniony maksymalnie powietrzem zestaw butlowy wykazuje lekko ujemną pływalność. Opróżniony z powietrza wykazywał pływalność lekko dodatnią. Do zestawu dołączony jest manometr (rozwiązanie obecnie nie stosowane).

Nowoczesne zestawy butlowe składają się z jednej butli tzw. solówki wyposażonej w zawór odcinający. Urządzenie rezerwy jest coraz rzadziej montowane. Kontrolę wartości ciśnienia dokonuje się przy użyciu manometru podłączonego do pierwszego stopnia automatu, do wyjścia HP. Rolę noszaka i pływaków spełnia kamizelka wypornościowa typu "Jacket".