Freediving

nurkowanie swobodne


freediving

Freediving czyli po polsku - nurkowanie swobodne - nurkowanie bez sprzętu powietrznego (butli, BCD, automatu oddechowego). Bierzemy wdech i zanurzamy się pod wodą. Oczywiście potrzebujemy trochę sprzętu, maskę - aby widzieć pod wodą widzieć, płetwy - aby łatwiej i szybciej pływać, pianki neoprenowej - aby nie marznąć w wodzie. Warto nauczyć się techniki zanurzania zwanej scyzorykiem, oraz metod oddechowych pozwalających pozostać nam pod wodą kilka minut. To do dzieła.

Słynny film Luc Bessona "Wielki Błękit" (The Big Blue), którego kanwą jest rywalizacja dwóch fenomenalnych nurków bezdechowych, oparty jest na autentycznych wydarzeniach, prawdziwym współzawodnictwie między Francuzem Jacquesa Mayol a Włochem Enzo Maiorca. Film Wielki Błękit rozpropagował nurkowanie swobodne i stał się jednocześnie filmem kultowym.

Pierwsze kroki w freedivingu dobrze jest stawiać na basenie, należy nauczyć się szeregu umiejętności związanych z odpowiednią techniką pływania oraz oddychania. Dobrze jeżeli robimy to w grupie (sprawa asekuracji) i pod okiem instruktora. Jak wiadomo w grupie zawsze raźniej.

Obecnie większość federacji nurkowych wprowadziła również stopnie dla freediverów, jednak freediving zapoczątkowały federacje, zajmujące się tylko freedivingiem i to one prowadzą zawody i wprowadzają nowe standardy szkoleniowe.

Freediving podręcznik

Każdy nurek bezechowy (free diver) powinien zapoznać się z następującymi tematami:

Środowisko wodne

  1. O wodzie słów kilka
  2. Opory ruchu w wodzie
  3. Wymiana ciepła w wodzie
  4. Rozchodzenie się dźwięku w wodzie
  5. Wpływ wody na światło słoneczne
  6. Pływalność - prawo Archimedesa
  7. Zmiany ciśnienia pod wodą,
  8. Czy woda przybliża? Prawo Snelliusa

Sprzęt freedivera

  1. Kilka słów o masce nurkowej
  2. Jak wybrać maskę nurkową - dobrze jest posiadać maskę nurkową o jak najmniejszej objętości, ułatwia to znacznie jej oczyszczanie z wody w trakcie zanurzenia (przedmuchiwanie).
  3. Klika słów o fajce
  4. Jak wybrać fajkę nurkową
  5. Płetwy kaloszowe - na początek wystarczą dobre płetwy kaloszowe, takie same jak nurkowie używają na basenie.
    1. Dobór rozmiaru płetwy kaloszowej
  6. Płetwy do freedivingu - profesjonalny sprzęt bezdechowy różni się jednak od podstawowego sprzętu ABC. Chodzi tu głównie o płetwy, które są dłuższe lub szersze (monopłetwa).
  7. Monopłetwa
  8. Bojka asekuracyjna
  9. Pianka do nurkowania - na początek możemy używać zwykłej pianki nurkowej, odpowiedniej do temperatury wody. Taka pianka nie powinna być zbyt gruba (max -5mm) i powinna być dobrze dopasowana do freedivera (niedopasowana pianka będzie powodowała dodatkowe opory w trakcie płynięcia, jak również będzie stanowiła mniejszą ochronę cieplną).
    1. Metody zakładania mocno dopasowanej pianki neoprenowej
  10. Pianka do freedivingu
  11. Rękawice neoprenowe
  12. Skarpety neoprenowe
  13. Pas balastowy nurkowy
  14. Pas balastowy do freedivingu - w freedivingu używa się przeważnie pasów gumowych a nie parcianych jak w nurkowaniu, aby zapewnić ściślejsze przyleganie pasa do ciała freedivera.
  15. Balast nurkowy
  16. Smycz
  17. Zacisk na nos
  18. Przyrządy pomiarowe - służą do pomiaru czasu i głębokości a w przypadku komputerów nurkowych również do pomiaru dekompresji
    1. Zegarek
    2. Głębokościomierz
    3. Guage
    4. Komputer do freedivingu
  19. Narzędzia tnące - mogą być przydatne, kiedy nurkujemy w miejscach, gdzie występują sieci rybackie lub linki czy żyłki wędkarskie.
    1. Nóż nurkowy
    2. Nóż do sieci
    3. Sekator
  20. Źródła światła - kiedy nurkujemy głębiej niż 20m w polskich wodach - światło praktycznie będzie nieodzowne.
    1. Latarka nurkowa
    2. Błyskacz
    3. Światło chemiczne
  21. Flagi nurkowe

Nauka pływania z ABC

  1. Jak ubrać ABC
  2. Oczyszczanie maski z wody - to nie jest trudne!
  3. Oczyszczanie fajki z wody - czyli jak wydmuchać tą wodę.
  4. Scyzoryk i półscyzoryk - metoda zanurzania.
  5. Zanurzenie komandoskie - mało kto to pamięta, ale tak również można.
  6. Skok na główkę - zabroniona metoda wchodzenia do basenu.
  7. Skok na nogi (w przyg.) - najprostsza metoda wejścia do wody
  8. Pływanie po powierzchni - niby nic trudnego.
  9. Pływanie pod wodą w ABC - czyli jak torpeda.
  10. Żabko-crawl - popularna metoda pływania nurków technicznych, ale może to być również dobra metoda dla freediverów?

Aspekty medyczne dla freediverów

  1. Co grozi freediverom? - Uprawiając freediving należy pamiętać o zagrożeniach wynikających z obcowania w środowisku wodnym oraz o możliwości uśnięcia pod wodą przy zbyt forsownych bezdechach. Więcej na temat zagrożeń można znaleźć na stronie.
  2. Budowa układu krążenia,
  3. Budowa układu oddechowego,
  4. Uraz ciśnieniowy płuc,
  5. Uraz ciśnieniowy ucha,
  6. Uraz ciśnieniowy zatok,
  7. Uraz ciśnieniowy twarzy,
  8. Medycznych aspektach nurkowanie na zatrzymanym oddechu,
  9. Hiperwentylacja,
  10. Blackout - mechanizm utraty przytomności,
  11. Zagrożeniach wynikających z free divingu po nurkowaniu,
  12. Narkoza azotowa - ekstaza głębin,

Zasady bezpieczeństawa

  1. Asekuracja w trakcie freedivingu,
  2. Wyciąganie nieprzytomnego freedivera na powierzchnię wody,
  3. Resuscytacja,
  4. Ratowniczy zestaw tlenowy,

Historia freedivingu

  1. Freediving historia,

Dyscypliny

W nurkowaniu bezdechowym prowadzone są zawody. Większość z nas nigdy nie uzyska wyników nawet zbliżonych do rekordów, ale myślę, że nie o to chodzi, większości wystarczy jeżeli ma z tego sportu dobrą zabawę. Wyróżnić można kilka konkurencji:

Nurkowanie głębokościowe – celem jest osiągnięcie jak największej głębokości:

  1. ze stałym balastem (CNF - Constant Weight Apnea Without Fins) - freediver zanurza się i wynurza wyłącznie o własnych siłach, przy czym zastosowany balast jest stały (nie można go zmieniać w trakcie całego zanurzenia); można używać płetw lub monopłetwy, a także dozwolone jest jednokrotne złapanie się za linę w celu zakończenia zanurzania oraz rozpoczęcia wynurzania;
  2. ze zmiennym balastem (VWT - Variable Weight Apnea) - freediver zanurza się z dodatkowym balastem, który zostawia na dole i powraca o własnych siłach korzystając z płetw lub liny,
  3. Free immersion (FIM - Free immersion Apnea) – nurkowanie bez płetw, zawodnik pokonuje drogę w dół i do góry podciągając się rękoma po linie - nie ma znaczenia, czy zanurzenie będzie następowało „głową w dół” czy „nogami w dół”,
  4. NO LIMITS (NLT -No LimiTs) - polega na osiągnięciu maksymalnej głębokości za pomocą wszelkich możliwych środków. Powszechnie stosowana technika to schodzenia w dół przy użyciu specjalnej windy poruszającej się po pionowej linie, po osiągnięciu maksymalnej głębokości free diver wynurza się do powierzchni po "odpaleniu" specjalnego balonu. Zadaniem windy jest maksymalne skrócenie czasu zanurzania, a zadaniem balonu jest maksymalne skrócenie czasu wynurzania. Pozycja nurka w czasie zanurzania jest najbardziej fizjologiczna czyli pionowa, głowa do góry.

konkurencje basenowe

  1. Pływanie dynamiczne w płetwach (DYN - Dynamic Apnea With Fins) – zawodnik ma za zadanie przepłynąć jak najdłuższy dystans pod wodą korzystając z płetw lub monopłetwy,
  2. Pływanie dynamiczne bez płetw (DNF- Dynamic Apnea Without Fins) – zawodnik ma za zadanie przepłynąć jak najdłuższy dystans pod wodą bez płetw,
  3. Statyka (STA-Static Apnea)  – statyczne wstrzymywanie oddechu (nurek nie porusza się w celu zmniejszenia zużycia tlenu), konkurencja polegająca na jak najdłuższym wstrzymaniu oddechu pod wodą i wynurzeniu się z pełną świadomością.

Free diving cieszy się sporym zainteresowaniem nie tylko wśród płetwonurków. Wynika to z dostępności tego sport. Nakłady na sprzęt są minimalne. Praktycznie można zacząć posiadając tzw. podstawowy sprzęt nurkowy: płetwy, maskę, fajkę ("ABC").

free_diving

free_diving

free_diving

Skafander neoprenowy, również może się okazać nieodzownym wyposażenie. W polskich wodach, gdzie poniżej termokliny (ok. 8m) temperatura wody spada drastycznie do nieprzyzwoitej wartości 4 stopni Celsjusza jest wręcz nieodzowna. Pianka nie powinna krępować ruchów, nie powinna zmieniać w sposób znaczący objętości wraz z głębokością, powinna stawiać małe opory podczas płynięcia oraz zapewniać komfort cieplny.

Zadać można sobie pytanie. Czy nurkowanie tak głęboko jest bezpieczne? Niestety nie, wiele rekordów było związanych z wypadkami śmiertelnymi lub utrata zdrowia. Takie głębokości są osiągalne tylko dla profesjonalistów po wielu latach ćwiczeń. Free diver amator w większości przypadków nie jest w stanie zanurkować tak głęboko, dla większości głębokość 40 metrów wydaje się już nieosiągalnym celem.

.

Relacje

W dniu 08.04.2006 w Krakowie odbyły się zawody zaliczane do III Basenowego Pucharu Polski we free divingu. Zamieszczam kilka zdjęć z pod wody i tabelę wyników.

W dniu 18.04.2009 roku na basenie klubu sportowego Korona w Krakowie ul. Kalwaryjska 9 odbyły się zawody VI Pucharu Polski w freedivingu. Zamieszczam kilka zdjęć z pod wody z VI Pucharu Polski w freedivingu Kraków 2009.

Sylwetki freediverów

Kurs freedivingu