Fajka nurkowa

sprzęt nurkowy

Jak wybrać fajkę?

Fajka nurkowa daje nam możliwość oddychania powietrzem z powierzchni, bez potrzeby wynurzania twarzy z wody. Wykorzystywana jest w trakcie nurkowań bezdechowych, pływania po powierzchni, czy powrotu z nurkowania w całym sprzęcie po powierzchni (szczególnie ważne przy nurkowaniach na morzu, gdzie występuje duża fala).

O ile nurkowania bezechowe praktycznie nie mogą się obejść bez użycia fajki, to w nurkowaniu technicznym fajka nie jest stosowana. Pod wodą fajka do niczego się nie przydaje, a jedynie przeszkadza. Obecnie fajka montowana jest do paska maski po lewej stronie głowy, taki sposób mocowania może powodować, że możemy pomylić ja z inflatorem, utrudnia również podawanie automatu partnerowi jeżeli posiadamy Hogarthian-owską konfigurację sprzętu.

Wszystkie te problemy powodują, ze wielu nurków szczególnie z zacięciem technicznym rezygnuje w ogóle z używania fajki. Myślę, ze absolutnie niesłusznie. Zgadzam się z twierdzeniem, że fajkę używamy rzadko, pamiętajmy, że zabieramy ją na nurkowanie podobnie jak to czynimy zabierając nóż czy sekator. Fajka zwiększa nasze bezpieczeństwo, może się zdarzyć, że nigdy w naszej karierze nurkowej nie znajdziemy się w sytuacji kiedy użycie fajki będzie niezbędne.

Dobrze przygotowany płetwonurek pod względem fizycznym jak i technicznym poradzi sobie z brakiem fajki w trudnych warunkach powierzchniowych (duży dystans do przepłynięcia, wysoka fala, duży prąd, wysoka fala przyboju), czy będzie tak również w przypadku nurka początkującego, o słabej kondycji fizycznej, o małych umiejętnościach pływackich? Na pewno nie. Nie kozakuj, jeżeli masz wątpliwości czy zabrać fajkę na nurkowanie, to znaczy że nie masz wątpliwości. Powinieneś ja na pewno zabrać. Nie musisz jej zawsze montować do paska maski, może być w kieszeni jacketu czy suchego skafandra.

W moim przypadku jest tak, że przed każdym nurkowaniem decyduję, czy brać, czy nie brać fajki. Jeżeli nurkuję w jeziorze i nie przewiduję dłuższego pływania po powierzchni nie zabieram fajki. Nurkując na morzu zawsze zabieram fajkę, zakładam planując nurkowanie, że warunki mogą się zmienić na maksymalnie niekorzystne, a wtedy fajka może się przydać, jeżeli nawet nie mi to komuś innemu. Nie przekonanym proponuję opowiadanie "Kiedy przydała się fajka".

Fajka składa się z:

Fajka składa się z kilku elementów, wszystkie zostały pokazane na rysunku poniżej.

Rurka

Rurka powinna posiada średnicę ok. 2cm i długość ok. 30-35cm, może posiadać kształt anatomiczny tzn. dopasowany do obrysu twarzy. Długość oraz średnica fajki nie jest bez znaczenia, gdyż decyduje o oporach oddechowych. Rurka nie powinna wystawać więcej niż ok. 5-8cm ponad czubek głowy, zwiększenie długości zwiększa opory oddechowe, podobnie jak zmniejszenie średnicy rurki poniżej 1,5cm. Rurka jest zakończona z jednej strony ustnikiem, a drugi koniec jest najczęściej otwarty, choć ostatnio pojawiają się rozwiązania z zaworkiem labiryntowym ograniczającym możliwość wlewania się wody do fajki.
Rurka nie powinna posiadać ostrych zagięć, zwężeń a zupełnie niedopuszczalne jest kiedy jej część stanowi wąż karbowany. Rurka może mieć kształt typu:

Ustnik

Ustnik umożliwia wygodne, trzymanie końcówki fajki w ustach. Wykonany jest z silikonu czarnego lub przeźroczystego, starsze modele z gumy. Powinien posiadać średnicę przelotu nie mniejszą niż rurka a jego wielkość powinna być tak dobrana aby bez trudu dał się włożyć do ust . Ustnik wkładamy do ust i przytrzymujemy zębami za dwie wypustki. Należy pamiętać aby nie zaciskać zębów z maksymalną siłą bo można uszkodzić ustnik. Uwaga ta tyczy się głównie osób początkujących które w stresie nie kontrolują swoich reakcji, a zaciskanie zębów jest bezwiedne.

Ustnik może być:

  1. zwykły - posiada dwie wypustki do przytrzymywania zębami,
  2. anatomiczny - posiada dwie wypustki połączone z sobą odpowiednio wyprofilowanym elementem, dzięki temu ustnik lepiej się trzyma (zdecydowanie polecam). Dodatkową zaletą takiego rozwiązania jest fakt, że ustnik tego typu jest wymienialny, bez potrzeby zakupu całej fajki.

Ustnik nie powinien być zbyt giętki, ponieważ w trakcie szybkiego płynięcia może się zginać i utrudniać oddychanie. Niektóre modele posiadają zaworki ułatwiające opróżnienie fajki z wody. Dzieje się tak bo część wody sama wypłynie z fajki przez zaworek, nim wykonamy wydech. Zaworek ma kształt krążka i umieszczony jest w dolnej części ustnika. Obecnie wykonuje się je z silikonu. Na zaworek należy zwrócić szczególną uwagę ponieważ jest to element, który gdy ulegnie awarii będzie powodował niekontrolowane dostawanie się wody do fajki, co w konsekwencji doprowadzić do zachłyśnięcia wodą. Zaworek jest praktycznie jedynym elementem fajki, który może charakteryzować się pewną awaryjnością, szczególnie w brudnej wodzie.

Zapinka

Zapinka służy do połączenia fajki z paskiem maski. Połączenie powinno być proste i pewne. Zapinkę można przesuwać wzdłuż rurki, umożliwia to takie ustawienie fajki w stosunku do maski aby można było wygodnie wkładać fajkę do ust.

Teraz kiedy wiemy z czego składa się i jak jest zbudowana fajka możnemu wybrać fajkę odpowiednią dla naszych potrzeb. Mówi o tym strona jak wybrać fajkę?

Zawór zwrotny

Obecnie fajka bardzo często wyposażona jest w zaworek lub zaworki zwrotne, ułatwiający usuwanie wody z fajki po wypłynięciu na powierzchnię. Zaworki są silikonowe i mają bardzo wysoka trwałość. Działają praktycznie niezawodnie.

Zawór labiryntowy - falochron

Górna część fajki wyposażona jest w zabezpieczenie chroniące przed wlewaniem wody do fajki. Zabezpieczenie chroni fajkę tylko przed większymi falami, jeżeli zanurkujemy fajka zostanie zalana woda. zawór labiryntowy nie jest elementem niezbędnym, został wymyślony dopiero niedawno, wcześniej fajka kończyła się otwartą rurką. Falochron w minimalnym stopniu ogranicza wydech.